Pułapki w rzuceniu palenia

Pułapki w rzuceniu palenia są bardzo powszechne. Rzucenie palenia to jedna z najtrudniejszych decyzji, jaką może podjąć osoba uzależniona od nikotyny. To samo twierdzenie odnosi się do użytkowników e-papierosów i tytoniu podgrzewanego. Choć korzyści zdrowotne związane z odstawieniem produktów z nikotyną są bezsprzeczne, proces ten niesie ze sobą wiele wyzwań. W artykule omówimy najczęstsze pułapki, na jakie mogą napotkać osoby odstawiające papierosy i urządzenia dostarczające nikotynę, oraz strategie radzenia sobie z nimi.

1. Głód nikotynowy i objawy odstawienia

Najbardziej oczywistą trudnością jest głód nikotynowy. Nikotyna, jako substancja silnie uzależniająca, powoduje, że organizm szybko przyzwyczaja się do jej obecności. Gdy osoba decyduje się na rzucenie, nagłe przerwanie dostarczania nikotyny wywołuje szereg objawów odstawienia, takich jak drażliwość, lęk, problemy z koncentracją, czy nawet depresję.

Strategia radzenia sobie: Istnieje wiele metod łagodzenia objawów odstawienia, w tym terapie zastępcze nikotyną (plastry, gumy do żucia, tabletki) oraz leki, takie jak cytyzyna czy bupropion. Ważne jest również wsparcie psychologiczne, które może pomóc w radzeniu sobie z psychicznymi aspektami uzależnienia.

Więcej o środkach farmakologicznych: https://jakrzucicpalenie.pl/tabletki-na-niepalenie/

https://jakrzucicpalenie.pl/czy-leki-na-rzucenie-palenia-to-sciema/

2. Czynniki wyzwalające

Wiele osób, które rzuciły palenie, twierdzi, że powrót do uzależnienia często jest wynikiem zetknięcia się z określonymi czynnikami wyzwalającymi. Mogą to być sytuacje stresowe, towarzystwo palących znajomych, czy nawet rutynowe czynności, jak poranna kawa.

Strategia radzenia sobie: Kluczowe jest zidentyfikowanie swoich wyzwalaczy i unikanie ich w pierwszych tygodniach po rzuceniu. Pomocna może być również zmiana nawyków (na przykład zastąpienie kawy herbatą lub unikanie miejsc, gdzie pali się papierosy).

 

Więcej o sposobach radzenia sobie z chęcią palenia: https://jakrzucicpalenie.pl/chec-palenia/

3. Nierealne oczekiwania

Często osoby rzucające palenie myślą, że ich życie natychmiast się poprawi – przestaną odczuwać stres, będą mieć więcej energii, a ich zdrowie szybko się polepszy. Choć jest to prawda w długiej perspektywie, to początkowo można odczuwać przeciwnie: wzmożony stres, zmęczenie, a nawet przyrost wagi.

Strategia radzenia sobie: Ważne jest, aby mieć realistyczne oczekiwania i być przygotowanym na to, że okres ok 3 miesięcy po rzuceniu palenia może być trudny. Warto skupić się na długoterminowych korzyściach i  pamiętać, że każdy kolejny dzień  przynosi kolejne korzyści, a nieprzyjemne odczucia będą coraz słabsze. Warto też uzbroić  się w  cierpliwość do samego siebie.

4. Brak wsparcia

Osoby rzucające palenie często spotykają się z brakiem zrozumienia ze strony bliskich lub środowiska pracy.  Nawet Ci , którzy namawiali na odstawienie papierosów mogą okazywać zniecierpliwienie. Zazwyczaj powodem jest częsta chwiejność emocjonalna i drażliwość osób odstawiających produkty z nikotyną.  U osób zmagających się z chęcią palenia brak wsparcia i zrozumienia mogą prowadzić do powrotu do nałogu.

Strategia radzenia sobie: Dobrym pomysłem jest szczera rozmowa z bliskimi i wyjaśnienie z jakimi trudnościami mierzy się osoba odstawiająca nikotynę. Warto też poszukać wsparcia w grupach dla osób rzucających palenie ( np. w Internecie) oraz nawiązać kontakt z Telefoniczną Poradnią Pomocy Palącym (z konsultantami można umawiać się na kolejne rozmowy wspierające).

5. Przyrost wagi

Jednym z najczęstszych obaw związanych z rzuceniem palenia jest przyrost wagi. Nikotyna przyspiesza metabolizm, a po jej odstawieniu organizm może spalać kalorie nieco wolniej. Ponadto, wiele osób zastępuje nawyk sięgania po papierosa lub e-papierosa, sięganiem po przekąski. Dodatkowo zmysły węchu i smaku, które zaczynają prawidłowo funkcjonować, zachęcają do jedzenia, które po prostu staje się coraz przyjemniejsze.  Prowadzi do często przyrostu masy ciała.

Strategia radzenia sobie: Aby zminimalizować ryzyko przyrostu wagi, warto zwrócić uwagę na zbilansowaną, zdrową dietę oraz zwiększyć poziom aktywności fizycznej.  Ważne jest by utrzymać właściwe proporcje: tyle ile kalorii przyjmiemy z jedzeniem i piciem, tyle spalajmy w ciągu dnia. Można również spróbować kontrolować apetyt poprzez częstsze, ale mniejsze posiłki oraz unikanie przekąsek wysokokalorycznych.

Sprawdź co jeść po rzuceniu palenia: https://jakrzucicpalenie.pl/co-jesc-gdy-rzucasz-palenie/

6. Zrezygnowanie z leczenia zbyt wcześnie

Niektórzy rzucający palenie decydują się na zakończenie leczenia farmakologicznego lub rezygnują ze wsparcia  psychologicznego zaraz po tym, jak poczują się lepiej. Jednakże, przerwanie terapii zbyt wcześnie może prowadzić do powrotu objawów odstawienia nikotyny i silnej chęci palenia.

Strategia radzenia sobie: Ważne jest, aby kontynuować leczenie przez zalecany okres, nawet jeśli wydaje się, że najtrudniejsze chwile są już za nami. Konsultacja z lekarzem lub terapeutą może pomóc w podjęciu decyzji o odpowiednim momencie na zakończenie terapii. Zakończenie leczenia warto skonsultować z lekarzem, farmaceutą lub zadzwonić do Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym.

Podsumowanie

Rzucenie palenia to proces pełen wyzwań i pułapek, które mogą zniechęcać do podjęcia lub kontynuowania tego kroku. Kluczem do sukcesu jest świadomość trudności, jakie mogą się pojawić, oraz odpowiednie przygotowanie się na nie. Dzięki wsparciu bliskich, pomocy specjalistów oraz silnej motywacji, można skutecznie pokonać te przeszkody i cieszyć się życiem bez nikotyny.

I.Przepiórka, M.Cedzyńska

Bibliografia

  1. Benowitz, N. L. (2010). Nicotine addiction. New England Journal of Medicine, 362(24), 2295-2303. doi:10.1056/NEJMra0809890 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20554984/
  2. Hughes, J. R., Stead, L. F., & Lancaster, T. (2007). Antidepressants for smoking cessation. Cochrane Database of Systematic Reviews, (1). doi:10.1002/14651858.CD000031.pub3
  3. West, R., & Shiffman, S. (2007). Fast facts: Smoking cessation. Oxford: Health Press.
  4. Fiore, M. C., Jaén, C. R., Baker, T. B., Bailey, W. C., Benowitz, N. L., Curry, S. J., … & Wewers, M. E. (2008). Treating tobacco use and dependence: 2008 update. US Public Health Service Clinical Practice Guideline. Rockville: US Department of Health and Human Services.
  5. Hall, S. M., & Prochaska, J. J. (2009). Treatment of smokers with co-occurring disorders: Emphasis on integration in mental health and addiction treatment settings. Annual Review of Clinical Psychology, 5, 409-431. doi:10.1146/annurev.clinpsy.032408.153614