Jak rzucić palenie

Czym jest zgaga palacza?

Zgaga to uczucie pieczenia odczuwane zwykle w środkowej części klatki piersiowej, które zdarzyło się pewnie większości z nas. Czasami dyskomfort może promieniować do gardła, szyi lub ramion. Warto podkreślić, zgaga może być jedynie objawem a nie chorobą samą w sobie. Zgaga zwykle związana jest z różnymi problemami żołądkowo-jelitowymi. Chociaż istnieje wiele potencjalnych przyczyn zgagi, najczęstszymi przyczynami są niestrawność, refluks żołądkowy i choroba refluksowa przełyku (GERD). Czasami za zgagę może być odpowiedzialne uzależnienie od nikotyny…

Niezależnie od stanu podstawowego, główny mechanizm zgagi jest związany z otwieraniem i zamykaniem dolnego zwieracza przełyku. Dolny zwieracz przełyku znajduje się na granicy przełyku z żołądkiem. Jego skurcze umożliwiają przemieszczenie się przełkniętego pokarmu. Po przejściu pokarmu zwieracz zamyka się, aby zapobiec cofaniu się treści żołądkowej do przełyku. Zamykanie dolnego zwieracza to bardzo ważny proces, ponieważ silne skurcze żołądka w czasie trawienia mogłyby spowodować rozlewanie się kwasu żołądkowego.

Właśnie dlatego, nieprawidłowe domykanie lub całkowita niewydolność zwieracza przełyku powoduje przedostawanie się kwaśnej treści żołądkowej tam gdzie nie powinno jej być, czyli do przełyku. Ponieważ treść żołądka oprócz różnych enzymów trawiennych również kwas solny, w przełyku spowoduje najprawdopodobniej silny ból lub dyskomfort.

Obecność kwasu żołądkowego w przełyku jest zwykle określana jako refluks żołądkowy. Oprócz zgagi, objawy refluksu żołądkowego to ból w klatce piersiowej, nieświeży oddech, a nawet problemy z oddychaniem. Kiedy refluks żołądkowo-przełykowy staje się przewlekły i występuje regularnie, określany jest mianem choroby refluksowej przełyku (GERD). GERD jest zwykle poważniejszym stanem, który może prowadzić do innych chorób, takich jak zapalenie przełyku, zwężenie przełyku, astma, zapalenie zatok i przełyk Barretta.

Jak palenie wpływa na zgagę?

Pewnie trudno uwierzyć, ale palenie wpływa na ryzyko występowanie zgagi. Z kolei liczne badania wykazały, że istnieje ścisły związek między paleniem a GERD. I tak jak palenie może zwiększać ryzyko lub nasilić GERD, tak samo rzucenie palenia często daje pacjentom zauważalną ulgę w objawach. Jak to działa?

• Dolny zwieracz przełyku: Jednym z efektów nikotyny na organizm jest to, że działa jak środek zwiotczający mięśnie gładkie. Ponieważ dolny zwieracz przełyku składa się z mięśni gładkich, nikotyna będzie niekorzystnie wpływać na jego pracę.
• Ślina: Ślina jest wydzielana przez gruczoły ślinowe w jamie ustnej i służy do zwilżania pokarmu i rozpoczynania trawienia. Enzymy zawarte w ślinie rozkładają niektóre związki oraz chronią jamę ustną przed próchnicą. Składniki śliny neutralizują też kwaśną treść, dlatego zmniejszone wydzielanie śliny u palaczy zwiększa ryzyko zgagi
• Wydzielanie kwasu: W prawidłowo funkcjonującym przewodzie pokarmowym związki tworzące sok żołądkowy są neutralizowane, dzięki czemu trawienie może przebiegać wydajnie, nie powodując przy tym uszkodzeń. Jednak podczas regularnego palenia, do mieszanki mogą wejść dodatkowe sole kwasów żółciowych i inne normalnie korzystne pierwiastki, które znacznie ją wzmocnią. Ta kombinacja czynników oznacza większą ilość, mocniejszego roztworu który może przedostawać się do przełyku
• Mięśnie przełyku: Podobnie jak w przypadku dolnego zwieracza przełyku, nikotyna może również rozluźniać mięśnie gładkie wyściełające przełyk na całej długości. Włóknisto-mięśniowa struktura przełyku pozwala mu wykorzystywać skurcze do wpychania pokarmu do żołądka. Ale kiedy nikotyna z dymu tytoniowego powoduje rozluźnienie tych mięśni, przełyk jest mniej odporny na refluks a eliminacja kwasu jest mniej skuteczna
• Tkanka przełyku: Dym papierosowy może negatywnie wpływać na kilka czynników, chronią wyściółkę przełyku: zmniejszony przepływ krwi, zmniejszone wydzielanie śluzu i zmniejszona produkcja wodorowęglanu sodu z biegiem czasu mogą spowodować uszkodzenie samej wyściółki przełyku, a nawet potencjalnie uszkodzić DNA komórek nabłonka.

Dlaczego zgaga to poważna dolegliwość

 

Okazjonalny kontakt treści żołądkowej z przełykiem nie jest jeszcze alarmujący. Czasami zdarza się to po tłustych posiłkach lub alkoholu. Jednak częsty ból lub dyskomfort wywołany zgagą może być powodem do zmartwień. Kwaśna treść żołądkowa może poważnie uszkadzać nabłonek przełyku
i prowadzić do zmian nowotworowych. Właśnie dlatego nawracających objawów zgagi nie należy lekceważyć.

Jak leczyć zgagę

Dużą rolę w leczeniu zgagi ma dieta i styl życia. Objawy nasilają się między innymi po tłustych pokarmach czy spożyciu alkoholu. Zgagę mogą powodować także nadwaga i otyłość, niektóre leki czy obecność przepukliny. Leczenie obejmuje interwencje w zakresie stylu życia oraz środki farmakologiczne lub interwencję chirurgiczną. Niestety przewlekłe stosowanie leków na zgagę nie jest korzystne i należy dążyć do ograniczenia jego stosowania. Niemniej jednak ekspozycja na nikotynę i/lub dym papierosowy jest jednym z ważniejszych czynników zwiększających ryzyko zgagi i jej powikłań. Rzucenie palenia przyczyni się do złagodzenia objawów zgagi i pozwoli zmniejszyć ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań.

E.Gliwska

Bibliografia:

1. Cook, Michael B., et al. „Cigarette smoking increases risk of Barrett’s esophagus: an analysis of the Barrett’s and Esophageal Adenocarcinoma Consortium.” Gastroenterology4 (2012): 744-753. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22245667/
2. Lin, Chang-Chun, et al. „Association of heartburn and laryngopharyngeal symptoms with endoscopic reflux esophagitis, smoking, and drinking.” Otolaryngology—Head and Neck Surgery2 (2009): 264-271.
3. Dennish, George W., and Donald O. Castell. „The Inhibitory Effect of Smoking on the Lower Esophageal Sphincter.” Annals of Internal Medicine5 (1971): 834-834.
4. Esmaillzadeh, Ahmad, et al. „Smoking status and prevalence of upper gastrointestinal disorders.” Digestion4 (2014): 282-290.
5. Ness-Jensen, Eivind, et al. „Tobacco smoking cessation and improved gastroesophageal reflux: a prospective population-based cohort study: the HUNT study.” Official journal of the American College of Gastroenterology| ACG2 (2014): 171-177.

Więcej podobnych treści: https://jakrzucicpalenie.pl/rzuc-palenie-dla-lepszego-odzywienia/