Palenie a wiek
Eksperci od dłuższego czasu alarmują, że gwałtownie przyspiesza proces starzenia się naszego społeczeństwa. W efekcie tego zjawiska problemy zdrowotne dotyczące osób powyżej 65 r.ż stają się coraz bardziej aktualne. Dotyczy to również psychologicznych i zdrowotnych skutków używania tytoniu.
Starzenie się jest procesem złożonym, na który składa się wiele współistniejących procesów. Wyraźne są różnice w sposobie i tempie starzenia się. W dużym stopniu wynikają one z genetycznych predyspozycji (np. choroby przewlekłe) jak i określonego stylu życia. Jako czynnik istotnie zwiększający ryzyko wystąpienia fizycznych oraz psychicznych objawów starzenia się wymieniane jest miedzy innymi palenie papierosów1.
W grupie osób starszych lekarze najczęściej, z różnych przyczyn nie poświęcają uwagi tego typu problemom. Po pierwsze – lekarzy cechuje niski poziom wiary w możliwość zaprzestania palenia przez osoby, które przez wiele lat używały tytoniu. Po drugie – lekarze koncentrują się na innych problemach zdrowotnych przypisywanych procesowi starzenia się i nie identyfikują palenia jako przyczyny np. problemów poznawczych.
Tymczasem nadal w Polsce codziennie pali 30% mężczyzn i 19% kobiet w wieku powyżej 60 r.ż2. Wiele osób w tym wieku kontynuuje palenie w przeświadczeniu, że na odstawienie papierosów po ok. 40 latach ciągłego uzależnienia jest zwyczajnie za późno. Nic bardziej mylnego! Zaprzestanie palenia w każdym wieku przynosi wyraźne korzyści zdrowotne. Zwiększa się wydolność oddechowa i zahamowane zostają związane z paleniem tytoniu procesy degeneracji układu oddechowego (np. rozwój POChP). Poprawia się funkcjonowanie układu krążenia, który nie jest już narażony na działanie toksyn, zakłócających jego funkcjonowanie. Wiele osób palących, leczących nadciśnienie, czy usiłujących zredukować wysoki poziom cholesterolu po odstawieniu papierosów, odstawia również leki, które nie są im już potrzebne. Rzucenie palenia pozwala też zachować jasność umysłu. Palenie >2 paczek papierosów dziennie znacznie zwiększa u osób palących (o ponad 100%) ryzyko wystąpienia chorób otępiennych w porównaniu do osób niepalących3. Przestając palić zwiększa się więc szansę, że nawet w podeszłym wieku unikniemy problemów z pamięcią. Po zaprzestaniu palenia zwiększone ryzyko tytoniozależnych nowotworów złośliwych szybko się zmniejsza. Ewidentne korzyści zdrowotne obserwuje się już po 5 latach od zerwania z nałogiem i z każdym rokiem są one wyraźniejsze. Dysponujemy dziś pewnymi dowodami na to, że zaprzestanie palenia w wieku 50 lat wydłuża o 6, a wieku 60 o 3 lata średnią oczekiwaną długość życia4.
Warto więc rzucać palenie niezależnie od wieku! Jeśli nie wiesz jak to zrobić, zadzwoń do Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym i wspólnie ze specjalistą zaplanuj swoje rzucenie palenia!
Irena Przepiórka
1Kaczmarek M, Skrzypczak M (2009) Zróżnicowanie odczuwania symptomów towarzyszących starzeniu się mężczyzn w grupach o różnym statusie społecznym. Przegląd Lekarski 2009/66/9
2Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu. 2017
3 Rusanen M, Kivipelto M, Quesenberry ChP, Zhou J, Whitmer RA. (2010) Heavy Smoking In Midlife and Long-term Risk of Alzheimer Disease and vascular Dementi. Arch. Inter. Med. (www.archinternmed.com
4Doll i in. (2004). BMJ 328(7455):1519-1527