Światowy Dzień Rzucania Palenia – 2019

RZUCENIE PALENIA NIE ZAWSZE JEST ŁATWE, ALE ZAWSZE WARTO TO ZROBIĆ!

Nadszedł kolejny Światowy Dzień Rzucania Palenia. Statystyki odnośnie palenia tytoniu w Polsce nie są uspakajające. W 2017 roku do nałogowego (codziennego) palenia przyznaje się niemal jedna czwarta Polaków – 24%. Wynik ten nie ulega zmianie od niemal 2 lat.[1] W krajach europejskich co piąty przypadek raka jest powodowany przez palenie papierosów.  Średnio blisko 35 proc. wszystkich zgonów z powodu nowotworów można przypisać paleniu tytoniu[2]. W Polsce co roku ponad 24 tysiące mężczyzn i ponad 7,5 tysiąca kobiet umiera przedwcześnie z powodu chorób nowotworowych, etiologicznie związanych z używaniem tytoniu3.

Sięganie po papierosy to nie wyraz „słabego charakteru” czy „braku silnej woli
lub motywacji”. To choroba, którą można leczyć!

 

Uzależnienie od tytoniu pogarsza jakość życia

Uzależnienie od tytoniu pogarsza jakość życia, powodując schorzenia układu oddechowego (astmę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, zapalenie oskrzeli i płuc), choroby układu krążenia (udar mózgu, chorobę wieńcową, zawał serca) oraz choroby nowotworowe (istnieje związek przyczynowo skutkowy palenia z licznymi nowotworami złośliwymi m.in. płuca, przełyku, jamy ustnej, miedniczek nerkowych, pęcherza moczowego, trzustki, żołądka, wątroby, nosa). Oczekiwana długość życia osób palących jest krótsza o ok.10 lat niż u osób nigdy nie palących4,5. Dym tytoniowy zawiera 7 tysięcy związków chemicznych, z których co najmniej 70 ma działania rakotwórcze, a wszystkie mają szkodliwy wpływ na ludzki organizm. Dlatego palenie papierosów lub nawet przebywanie w towarzystwie osoby, która pali i wdychanie dymu tytoniowego (tzw. „bierne palenie”) zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory i inne poważne choroby!

Rzucenie palenia poprawia jakość życia

Niezależnie od wieku i liczby lat palenia zaprzestanie używania tytoniu przynosi wymierne korzyści zdrowotne. Rzucenie palenia przed ukończeniem 40 roku życia zmniejsza ryzyko zgonu z powodu chorób odtytoniowych około 90%6, ale nawet odstawienie papierosów w późniejszym wieku powoduje, że zagrożenie zachorowaniem na choroby odtytoniowe spada w sposób ciągły wraz z upływem czasu od zaprzestania palenia6. Każdy rok a nawet dzień abstynencji tytoniowej jest bezcenny dla zdrowia!

Aż 80% palących Polaków chce rzucić palenie i ale statystycznie dopiera przy ósmej próbie odstawienia papierosów udaje się osiągnąć ten cel. Dlaczego? Ponieważ jednym ze składników dymu tytoniowego jest nikotyna, która ma duży potencjał uzależniający. Nikotyna jest substancją psychoaktywną, która zmienia pracę mózgu, pobudzając go i wpływając na stan emocjonalny oraz fizyczny osoby, która jej używa. Większość osób po krótkim czasie palenia papierosów odczuwa przymus ich stosowania i dolegliwości fizyczne jeśli nie przyjmą kolejnej dawki nikotyny.

Jak chronić się przed chorobami odtytoniowymi?

Najskuteczniejszym sposobem ograniczenia ryzyka zachorowania na nowotwory i inne choroby odtytoniowe jest rzucenie palenia. Uzależnienie od palenia tytoniu jest chorobą, którą można wyleczyć. Istnieje wiele sposobów na to, by przestać palić. Nigdy nie jest za późno, aby podjąć decyzję o rzuceniu palenia. Nieważne, czy paliliśmy rok, czy 35 lat. Jeśli przestaniemy palić papierosy pierwsze korzyści zdrowotne odczuwane będą bardzo szybko. Już w ciągu 20 minut po wypaleniu ostatniego papierosa tętno ustabilizuje się i powróci do normy a po 24 godzinach zmniejszy się ryzyko zawału serca, a po 48 godzinach wróci  prawidłowe funkcjonowanie zmysłów węchu i smaku. Od 1 do 9 miesięcy potrwa proces wzmocnienia układu krążenia i oddechowego. Po kilku latach znacznie zmniejszy się ryzyko zachorowania na nowotwory oraz choroby układu krążenia.
Rzucenie palenia jest możliwe, ale nie zawsze przebiega łatwo.

Wiele osób potrzebuje wsparcia, rozmowy i specjalistycznej porady dotyczącej procesu rzucania palenia. Dlatego  przy Centrum Onkologii-Instytucie im. Marie Curie-Skłodowskiej w Warszawie od wielu lat działa ogólnopolska Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym (tel.:801 108 108, 22 211 80 15). Pracujący tam eksperci pomogą w opracowaniu indywidualnego planu rzucenia palenia, będą wspierać osoby rzucające palenie i udzielą odpowiedzi na wszystkie pytania. Wiele przydatnych wskazówek dotyczących rzucania palenia, informacje o dostępnych środkach farmakologicznych znajdują się również na stronie internetowej www.jakrzucicpalenie.pl.

[1] Raport z ogólnopolskiego badania ankietowego na temat postaw wobec palenia tytoniu 2017, Kantar Public dla Głównego Inspektoratu Sanitarnego, https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2018/04/Postawy-Polak%C3%B3w-do-palenia-tytoniu-Raport-2017.pdf.

[2] http://onkologia.org.pl/palenie-tytoniu/

3Mańczuk M., Sulkowska U., Łobaszewski J, Koczkodaj P., Przepiórka I, Cedzyńska M., Przewoźniak K, Didkowska J 

Time trends in tobacco-attributable cancer mortality in Poland – direct estimation method. Nowotwory. Journal of Oncology 2017;67(4):227-235. DOI: 10.5603/NJO.2017.0037

4U.S. Department of Health and Human Services. The Health Consequences of Smoking—50 Years of Progress. A Report of the Surgeon General. Atlanta: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health, 2014 [accessed 2015 Aug 17].

5 Jha P, Ramasundarahettige C, Landsman V, Rostrom B, Thun M, Anderson RN, McAfee T, Peto R. 21st Century Hazards of Smoking and Benefits of Cessation in the United States    [PDF–738 KB]. New England Journal of Medicine, 2013;368(4):341–50 [accessed 2015 Aug 17].

https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/fact_sheets/health_effects/tobacco_related_mortality/index.htm

6 Mons U1, Müezzinler A2, Gellert C3, Schöttker B3, Abnet CC4, Bobak M5, de Groot L6, Freedman ND4, Jansen E7, Kee F8, Kromhout D6, Kuulasmaa K9, Laatikainen T10, O’Doherty MG8, Bueno-de-Mesquita B11, Orfanos P12, Peters A13, van der Schouw YT14, Wilsgaard T15, Wolk A16, Trichopoulou A12, Boffetta P17, Brenner H3; CHANCES Consortium.

BMJ. 2015 Apr 20;350:h1551. doi: 10.1136/bmj.h1551.

Impact of smoking and smoking cessation on cardiovascular events and mortality among older adults: meta-analysis of individual participant data from prospective cohort studies of the CHANCES consortium.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25896935