Metody rzucania palenia

Przygotowując się do rzucania palenia, warto zapoznać się z metodami farmakologicznymi które, mogą poprawić komfort rzucania palenia.

Pamiętaj jednak, że przygotowując się – warto zacząć od Twojego psychicznego nastawienia, pomogą Ci w tym przygotowane specjalnie w tym celu nasze podstrony. Wejdź na: A może rzucić.

METODY FARMAKOLOGICZNE:

Na polskim rynku są dostępne specjalistyczne leki, opracowane z myślą o osobach, które chcą rzucić palenie. Ważne jest aby nie stosować ich w sposób instrumentalny czy magiczny tzn. wezmę lek i zapomnę o paleniu. Nie istnieje lek, który działa w taki sposób. Lek ma pomóc w rzuceniu palenia poprzez m.in. łagodzenie objawów głodu nikotynowego. Wśród leków wspomagających rzucanie palenia znajdują się m.in.: kuracje z nikotyną tzw. Nikotynowa Terapia Zastępcza czy inne specjalistyczne leki nie zawierające nikotyny ze względu na inny rodzaj oddziaływania tj.: Tabex, Desmoxan, Recigar, Champix lub Zyban.

W jaki sposób wybrać lek odpowiedni dla siebie? Ważnych jest kilka czynników:
Po pierwsze: poziom uzależnienia – sprawdź jakie leki możesz zastosować – zajrzyj do mechanizm uzależnienia, zrób test uzależnienia, przeprowadź mój wywiad dotyczący palenia papierosów, sprawdź swoją motywację do rzucania palenia.

Po drugie aby wykluczyć przeciwwskazania dotyczące stosowania przez Ciebie wybranego leku ważna jest konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu, lub wizyta w specjalistycznej Poradni Pomocy Palącym. Po wstępne informacje możesz też zadzwonić do Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym TPPP (kliknij poradnie).
Wyróżniamy następujące środki farmakologiczne:

Leki dostępne bez recepty:
– Nikotynowa Terapia Zastępcza
(gumy, pastylki do ssania, plastry, spray)
– Cytyzyna (Tabex, Desmoxan, Recigar)

Leki z przepisu lekarza:
– Bupropion (Zyban)
– Wareniklina (Champix)

Istnieją też inne, metody niekonwencjonalne których skuteczność i działanie nie zostały dostatecznie zbadane. Są to:

  • Hipnoza
  • Akupunktura
  • Biorezonans

Poniżej znajduje się szczegółowy opis leków:

Nikotynowa terapia zastępcza:
Leczenie nikotyną stosowane jest z powodzeniem od ponad 30 lat i służy wytłumieniu objawów zespołu abstynencji w momencie kiedy przestajesz palić papierosy. Przyjmując czystą nikotynę, czy to w postaci gumy czy plastra, uwalniasz się od szeregu groźnych substancji zawartych w dymie tytoniowym.

Nikotynową Terapię Zastępczą możesz stosować gdy jesteś fizjologicznie uzależniony od nikotyny. Możesz sprawdzić to wykonując test uzależnienia lub odpowiadając sobie na pytania:
– czy budzisz się w nocy, aby zapalić papierosa?
– czy w ciągu pół godziny po przebudzeniu zapalasz swojego pierwszego papierosa? i
– czy palisz 20 papierosów lub więcej?

Jeżeli na dwa z tych pytań odpowiesz twierdząco to oznacza to, że jesteś uzależniony od nikotyny. Proces leczenia nikotyną można podzielić na dwa etapy:

  1. Po całkowitym zaprzestaniu palenia, kiedy stężenie nikotyny gwałtownie zmniejsza się podawanie jej w postaci gumy czy plastra służy minimalizacji objawów głodu nikotynowego. W tym okresie możesz spokojniej uczyć się żyć bez papierosa.
  2. Kiedy zaczynasz panować nad objawem głodu nikotynowego rozpoczyna się drugi etap leczenia, w którym stopniowo zmniejszając dawkę nikotyny dążysz do całkowitego jej odstawienia.

Coraz częściej zaleca się jednoczesne stosowanie różnych form NTZ (np. długodziałające plastry z krótko działającymi gumami czy pastylkami), co może zwiększyć skuteczność terapii.

Informacje ogólne:
Guma do żuciawystępuje w kilku smakach (naturalnym, miętowym i owocowym) i dawkach (2 i 4mg). Prawidłowe stosowanie gumy powoduje, że zawarta w niej nikotyna przedostaje się przez błonę śluzową jamy ustnej do krwi a jej stężenie, które nigdy nie jest tak duże jak po zapaleniu nawet słabego papierosa powoduje, że wytłumione zostają przykre objawy abstynencji, a ryzyko uzależnienia od gumy jest niewielkie. Guma ma również znaczenie psychologiczne; pozwala Ci zająć usta, ręce.

Stosowanie:
Możesz stosować gumy systematycznie lub okazjonalnie. Systematyczne stosowanie gumy nikotynowej polega na tym, że w określonych odstępach czasu np. co godzinę stosujesz gumę bez względu na to czy akurat w tym momencie masz chęć na papierosa czy nie. Doraźne podawanie gumy jest nieco ryzykowne, gdyż bierzesz gumę w momencie kiedy poczujesz chęć zapalenia papierosa. W tym przypadku musisz uzbroić się w cierpliwość, gdyż maksymalne stężenie nikotyny po przyjęciu gumy osiąga się dopiero po ok. 15 minutach jej stosowania, podczas gdy w przypadku papierosa już w ciągu kilku sekund.

Ważne: Pamiętaj! Skuteczność terapii nikotyną zależy też od prawidłowej techniki stosowania. Nie popełnij błędu traktując gumę nikotynową jako typową gumę do żucia. Żuj powoli, starając się nie połykać zbyt wiele śliny. Kiedy poczujesz na języku delikatne mrowienie przestań żuć gumę i umieść ją pod językiem lub miedzy policzkiem a dziąsłem. Gdy nieprzyjemne drętwienie minie należy ponownie gumę rozgryźć i żuć uwalniając następną porcję nikotyny. Czynności te należy powtarzać nie dłużej niż 30 minut, gdyż po tym czasie cała zawarta nikotyna zostaje wchłonięta do krwi. Jeśli objawy głodu nie ustąpiły należy wziąć następną gumę o wybranym stężeniu nikotyny (np. 2mg) lub gumę z wyższym stężeniem nikotyny (4mg).

Przeciwwskazania:
Poza stwierdzonym brakiem uzależnienia fizycznego od nikotyny przeciwwskazaniem do stosowania gumy mogą być choroby stawu skroniowo-żuchwowego, stany zapalne w jamie ustnej czy przełyku, czynna choroba wrzodowa, świeży udar naczyniowo-mózgowy

Objawy niepożądane:
Wśród objawów niepożądanych mogą wystąpić: czkawka, bóle żołądka, podrażnienie gardła, zwiększenie wydzielania śliny, lekka niestrawność, zgagę

Informacje ogólne:
Wielu pacjentówuważa stosowanie plastrów za łatwiejsze ponieważ nie trzeba o nich pamiętać ani uczyć się jak ich używać. Mają też niski odsetek działań ubocznych. Plaster podobnie jak inne formy NTZ pomaga w walce z fizjologicznym uzależnieniem od nikotyny. Uwalnia przez skórę stałą dawkę nikotyny do krwi. Na rynku są dostępne plastry, które nakleja się na skórę na 16 albo 24 godziny. Podobnie jak guma, tak i plaster, występuje w kilku dawkach (7, 14, 21 mg – plastry 24-godzinne; 5, 10, 15 mg – plastry 16-godzinne). Skuteczność plastrów w obu reżimach czasowych jest podobna i jest porównywalna z innymi produktami NTZ.

Stosowanie:
Plastry nikotynowe nakleja się na jakiekolwiek nieowłosione, suche i czyste miejsce górnej części ciała (ramię, plecy, klatka piersiowa). Skóra nie powinna być uszkodzona lub podrażniona. Unikaj miejsc gdzie skóra się marszczy lub takich gdzie powstają fałdy podczas poruszania się. Po upływie zaleconego czasu (16 lub 24 godziny) należy stary plaster usunąć. Aby uniknąć podrażnienia skóry staraj się naklejać plaster za każdym razem w inne miejsce.
Pełna kuracja trwa 10 tygodni. W czasie tych 10 tygodni stopniowo zmniejsza się dawkę nikotyny. Jeżeli palisz więcej niż 10 papierosów na dobę zmniejszaj sobie dawkę stopniowo w 3 etapach. Plastry 1 stopnia zawierające największą dawkę nikotyny stosuj przez 6 tygodni, 2 stopnia przez 2 tygodnie, 3 stopnia przez kolejne 2 tygodnie. Jeżeli palisz mniej niż 10 papierosów na dobę dawkę zmniejszaj w dwóch etapach, zaczynając od 2 stopnia (6 tygodni), kończąc na 3 stopniu (2 tygodnie).

Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na nikotynę lub którykolwiek składnik preparatu, układowe choroby skóry, niestabilna dławica piersiowa, stan po świeżym zawale serca, ciężka arytmia, niedawno przebyte zaburzenie krążenia mózgowego.

Objawy niepożądane:
Wśród objawów niepożądanych najczęściej mogą wystąpić: zaczerwienienie i pieczenie skóry, bóle głowy, zawroty głowy, objawy grypopodobne, nudności, mięśniobóle, bóle stawów, zmory nocne, niepokój, bezsenność, niestrawność, podrażnienie żołądka, biegunka lub zaparcie.

Informacje ogólne:
Kluczem do dawkowania pastylek jest ustalenie stopnia uzależnienia od tytoniu, na podstawie czasu, który mija od chwili przebudzenia się rano do momentu zapalenia pierwszego papierosa Test uzależnienia. Pastylki nikotynowe do ssania 2mg są odpowiednie dla osób, które wypalają pierwszego papierosa po upływie przynajmniej 30 minut po przebudzeniu. Dawka 4 mg przeznaczona jest dla tych, którzy pierwszego papierosa wypalają wcześniej. Proces odzwyczajania się od palenia, przy użyciu pastylek do ssania, nie wiąże się z przejściem na niższe dawki w trakcie trwania kuracji. Zamiast tego osoba przyjmująca pastylki stosuje taką samą dawkę, ustaloną dla niej na podstawie określonego wcześniej poziomu uzależnienia, stopniowo redukując częstotliwość przyjmowania pastylek.

Stosowanie:
Pastylkę umieść w ustach i od czasu do czasu przemieszczaj ją z jednej strony jamy ustnej do drugiej aż się rozpuści. Podczas stosowania nie należy jeść ani pić. Nie żuj i nie połykaj! Pastylka rozpuszcza się zwykle po 20-30 minutach. Nie należy stosować dwóch pastylek jednocześnie. Pełna kuracja trwa minimum 6 tygodni i przebiega według następującego schematu: tygodnie 1-6 – bierz jedną pastylkę co 1-2 godziny, tydzień 7-9 – jedną pastylkę co 2-4 godziny, tydzień 10-12 – jedną pastylkę co 4-8 godzin. Po zakończeniu kuracji jeżeli w dalszym ciągu trudno Ci się powstrzymać od palenia przez 12 tygodni możesz brać 1-2 pastylki dziennie. Preparatu nie powinno się stosować dłużej niż 24 tygodnie.

Przeciwwskazania:
Nie kontrolowane nadciśnienie tętnicze, choroba wrzodowa żołądka, ciężkie zaburzenia czynności nerek lub wątroby, nadczynność tarczycy, cukrzyca, schorzenia układu sercowo-naczyniowego, ciężkie schorzenia naczyń obwodowych.

Objawy niepożądane:
Wśród objawów niepożądanych mogą wystąpić nudności, bezsenność, niepokój, drażliwość, wzmożony apetyt, ból głowy, zapalenie gardła, wymioty, zgaga, czkawka, podrażnienia lub owrzodzenia jamy ustnej, biegunka, wzdęcia i niestrawność oraz zawroty głowy i zaburzenia smaku.

Informacje ogólne:
Nicorette Spray składa się z butelki z tworzywa sztucznego, zawierającej roztwór w dozowniku z mechaniczną pompką dozującą. Dozownik jest wyposażony w zabezpieczenie przed dziećmi. Każda butelka zawiera 13,2 ml roztworu odpowiadającego 150 dawkom.  Nicorette Spray jest dostępny w dwóch wariantach smakowych – miętowy oraz owocowy. Podczas podawania aerozolu do stosowania w jamie ustnej nie należy jeść ani pić. Nie obserwowano wpływu leku na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Nicorette Spray zawiera małą ilość etanolu (alkoholu), mniej niż 100 mg na dawkę.

Przeciwwskazania:
Uczulenie na nikotynę lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku należy zasięgnąć porady lekarza w przypadku: przebytego niedawno (w ciągu ostatnich 3 miesięcy) zawału serca lub udaru mózgu, bólu w klatce piersiowej (niestabilna dławica piersiowa) lub objawów dławicy piersiowej w spoczynku,
choroby serca wpływającej na szybkość lub miarowość rytmu serca, wysokiego ciśnienia tętniczego, które nie jest wyrównane przez leki, wystąpienia kiedykolwiek reakcji alergicznych, takich jak obrzęk warg, twarzy i gardła (obrzęk naczynioruchowy) lub swędząca wysypka (pokrzywka). Stosowanie NTZ może czasem sprowokować ten rodzaj reakcji, ciężkiej lub średnio nasilonej choroby wątroby, ciężkiej choroby nerek, cukrzycy, nadczynności tarczycy, guza nadnercza (guza chromochłonnego nadnerczy), choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, zapalenia przełyku. Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich innych lekach przyjmowanych aktualnie lub ostatnio, również tych, które wydawane są bez recepty. Jest to szczególnie istotne, jeśli stosuje się leki zawierające:

teofilinę w leczeniu astmy,
takrynę w chorobie Alzheimera,
klozapinę w schizofrenii,
ropinirol w leczeniu choroby Parkinsona.

Działania niepożądane:
Należy przerwać stosowanie leku Nicorette Spray i natychmiast zwrócić się do lekarza w przypadku pojawienia się któregokolwiek z następujących rzadkich i poważnych działań niepożądanych (objawów obrzęku naczynioruchowego): spuchnięta twarz, język lub gardło, trudności w przełykaniu, pokrzywka i  trudności w oddychaniu. Bardzo częste (mogą wystąpić częściej niż u 1 na 10 pacjentów): czkawka (występuje szczególnie często), ból głowy, nudności, działania miejscowe aerozolu, jak mrowienie, uczucie pieczenia, stan zapalny lub ból w jamie ustnej bądź ból warg lub zmiany odczuwania smaku, suchość w jamie ustnej lub gardle bądź zwiększone wydzielanie śliny, uczucie niestrawności. Warto zwrócić uwagę, że poza specyficznymi dla danej postaci leku, wszystkie przeciwwskazania są tak naprawdę przeciwwskazaniami do palenia papierosów. Wiele objawów niepożądanych, które występują u rzucających palenie jest często spowodowana odstawieniem tytoniu a nie działaniem leku. Te objawy to: nastrój depresyjny lub dysforyczny bezsenność drażliwość,  rustracja lub gniew, stany lękowe,trudności w koncentracji, niepokój, obniżenie częstości tętna, wzmożony apetyt i wzrost masy ciała

Informacje ogólne:
Obecnie na rynku dostępne są trzy preparaty, które zawierają Cytyzynę: Tabex, Desmoxan oraz Recigar. Środki te nie zawierają nikotyny tylko Cytyzynę, która imituje działanie nikotyny. Cytyzyna to substancja potocznie nazywana fałszywym tytoniem, o strukturze oraz mechanizmie działania podobnym do nikotyny. Po przedostaniu się do organizmu cytyzyna „zastępuje” nikotynę w mózgu, oddziałując na te same receptory, zapobiegając w ten sposób nasilaniu objawów zespołu abstynencji. Dzięki temu mniej odczuwana jest potrzeba palenia i słabsze są objawy odstawienia. Lek powoduje również, że palenie staje się mniej „przyjemne”. Lek zaczyna się stosować na kilka dni przed ostatecznym odstawieniem papierosów. Najlepiej żebyś pierwszy dzień bez papierosa wyznaczył ok. 5 dnia kuracji.

Stosowanie:
Leczenie według producenta powinno trwać 25 dni według proponowanej częstości podawania preparatu:

  • 1 – 3 dzień 1 tabl. co 2 godziny (6 tabletek)
  • 4 – 12 dzień 1 tabl. co 2,5 godz. (5 tabl. na dobę); między 1 a 5 dniem powinno nastąpić zaprzestanie palenia papierosów
  • 13 – 16 dzień 1 tabl. co 3 godziny (4 tabl. na dobę)
  • 17 – 20 dzień 1 tabl. co 4 godziny (3 tabl. na dobę)
  • 21 – 25 dzień 1 tabl. co 6 godzin (2 tabl. na dobę)

Przeciwwskazania:
Choroby układu krwionośnego w tym nadciśnienie tętnicze, choroby rdzenia nadnerczy. Ostrożnie należy stosować preparat u chorych na schizofrenię oraz z chorobą wrzodową. W tym ostatnim przypadku często obserwowano nasilenie bądź pojawienie się ponownie dolegliwości gastrycznych.

Objawy niepożądane:
mogą występować nudności, wymioty, zawroty głowy, częstoskurcz czy, wzrosty ciśnienia krwi czy osłabienie mięśni. Objawy te na ogół mijają po zmniejszeniu dawki leku bądź jego odstawieniu.
Brak badań oraz informacji dotyczących kojarzenia z innymi formami leczenia uzależnienia od tytoniu.

Informacje ogólne:
Zyban jest lekiem z grupy antydepresantów działającym na tzw. układ nagrody w mózgu oraz  układ kary podobnie jak to robi nikotyna. Łagodzi on objawy zespołu odstawienia nikotyny, a z drugiej strony zmniejsza chęć zapalenia papierosa. Mechanizm działania Zybanu w terapii uzależnienia od tytoniu nie został w pełni poznany, przypuszcza się że znaczenie ma jego antydepresyjne działanie. Bupropion jest słabym, selektywnie działającym inhibitorem wychwytu zwrotnego dopaminy i noradrenaliny, zwiększającym ich poziom w mózgu (nikotyna podobnie jak inne substancje uzależniające stymuluje syntezę i uwalnianie dopaminy). Takie działanie leku powoduje zdecydowane osłabienie objawów zespołu abstynencji występującego po zaprzestaniu palenia papierosów. Badania kliniczne wykazały mniejszy przyrost wagi w przypadku stosowania Zybanu.

Zyban jest dostępny w aptekach, na receptę. Aby wykluczyć przeciwwskazania zdrowotne ważna jest konsultacja z lekarzem pierwszego kontaktu, lub w Poradni Pomocy Palącym. Leczenie farmakologiczne powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza.

Ciekawostka: Skąd się „wziął” Zyban?
W USA w 1989 roku stosowano chlorowodorek bupropionu pod nazwą Wellbutrin w leczeniu depresji. Zaobserwowano, że pacjenci stosujący ten lek wykazywali mniejszą chęć palenia papierosów – od znacznego ograniczania do przypadków „samoistnego” rzucenia palenia papierosów. Dr Linda Ferry jako pierwsza podjęła badania nad działaniem bupropionu na palaczy tytoniu i zaczęła propagować jego stosowanie. W 1997 roku lek ten pod nazwą Zyban został oficjalnie zarejestrowany przez rządową agencję stanów Zjednoczonych jako środek ułatwiający rzucenie palenia. Obecnie jest to preparat stosowany na całym świecie.

Sposób przyjmowania:
Leczenie rozpoczyna kiedy jeszcze palisz by osiągnąć stopniowo terapeutyczny poziom leku w momencie zaprzestania palenia. Przez pierwsze 3 dni przyjmuje się 1 tabletkę leku po 150 mg na dobę w celu powolnego nasycenia lekiem i uchwycenia ewentualnych działań niepożądanych. Od czwartego dnia dawkę zwiększa się do dawki terapeutycznej tzn. 2 x 150mg na dobę. Odstęp między dawkami powinien wynosić co najmniej 8 godzin. Druga dawka leku powinna być podana po południu, a nie na noc. Zmniejsza to wyraźnie ryzyko wystąpienia najczęstszego powikłania po Zybanie – bezsenności. Maksymalna dawka jednorazowa wynosi 150mg, a dobowa 300mg. Zwiększenie dawki nie zwiększa skuteczności leku, a może spowodować nasilenie działań niepożądanych. Zaplanowany pierwszy dzień bez papierosa powinien przypadać w drugim tygodniu terapii. Leczenie Zybanem powinno trwać minimum 7 tygodni. Terapię można przedłużać, jeśli zachodzi taka konieczność maksymalnie do 1 roku. Leczenie farmakologiczne powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza. Przeciwwskazania: uczulenie na którykolwiek ze składników leku, padaczka (również w przeszłości), bulimia, anorexia nervosa, leczenie inhibitorami MAO lekami przeciwdepresyjnymi, cukrzyca, alkoholizm.

Działania niepożądane:
Wśród najczęściej występujących działań niepożądanych leku zaobserwowano: bezsenność oraz suchość w ustach.

Informacje ogólne:
Champix – to tabletki zawierające 0,5 mg lub 1 mg warenikliny. Wareniklina podobnie jak cytyzyna wiąże się z receptorami nikotynowymi w mózgu pacjenta i działa na nie na dwa sposoby:
· częściowo pobudza (działanie agonistyczne) receptory nikotynowe do uwalniania dopaminy („hormonu szczęścia”) w mózgu, przez co przyczynia się do zmniejszenia głodu nikotynowego oraz nieprzyjemnych objawów odstawienia związanych z zaprzestaniem palenia;
· blokuje (działanie antagonistyczne) wiązanie nikotyny z receptorami α4β2, przez co – w przypadku zapalenia papierosa przez pacjenta – zmniejsza uczucie przyjemności związanej z paleniem.

Champix jest lekiem stosowanym z przepisu lekarza – na receptę.

Sposób przyjmowania:
Wyznaczanie dnia Zero czyli dnia, w którym odstawia się papierosy – powinno nastąpić na 1 do 2 tygodni od rozpoczęcia brania leku. Dawkowanie leku jest ściśle określone w ulotce, jeśli lekarz przepisujący lek nie zaleci inaczej. Powinno się przyjmować ten lek przez 12 tygodni. Po tym okresie jest możliwe przedłużenie kuracji o następne 12 miesięcy.

Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Ze względu na niewystarczające dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności leku Champix u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat nie zaleca się jego stosowania w tej populacji pacjentów.Produktu Champix nie należy stosować w okresie ciąży. Może powodować zawroty głowy senność, w związku z tym może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.

Działania niepożądane:
Nudności, zmiany treści snów, bezsenność, bóle głowy, zaparcia, gazy, wymioty, zmęczenie.